Porty do chemioterapii służą jako stały dostęp do długotrwałej terapii dożylnej jaka ma miejsce w przypadku leczenia onkologicznego.
Porty do chemioterapii – zalety
Zalety portów polegają na tym, że po jednorazowym zabiegu ich implantacji oszczędza się chorym dolegliwości związanych z powtarzanym poszukiwaniem miejsca wkłucia dożylnego. Każdorazowe wkłucie założone do żyły obwodowej może wywołać bolesny odczyn zapalny. Niektóre rodzaje leków użytych do chemioterapii wywołują ból kończyny górnej w trakcie ich podawania. Niewątpliwą zaletą portów jest możliwość ich wielomiesięcznego lub nawet wieloletniego używania bez narażania chorych na dodatkowy stres. Sens wszczepienia portu ma miejsce na początku, a nie na końcu terapii, kiedy już wystąpi problem z dostępem dożylnym.
budowa portu do chemioterapii, przebieg zabiegu
Wszystkie porty składają się z cewnika, który jest wprowadzany do dużej żyły, takiej jak żyła podobojczykowa, szyjna wewnętrzna, czy ich połączenie zwane kątem żylnym. Wprowadzenie cewnika następuje drogą nakłucia żyły i jest kontynuowane pod kontrolą obrazu radiologicznego. Lekarz wykonujący zabieg powinien mieć możliwość śledzenia w skopii radiologicznej drogi, jaką pokonuje cewnik w naczyniach pacjenta. Metoda ta pozwala na lepsze i bezpieczniejsze wykonanie zabiegu.
Jeden koniec cewnika umieszcza się w żyle głównej górnej nad sercem. Drugi koniec łączy się z portem i pogrąża w kieszeni wytworzonej między mięśniem a skórą. Ciecie skórne jest jak najmniejsze i zwykle wystarcza o długości około 3,5 cm. Zlokalizowane jest w okolicy podobojczykowej. Port jest to w istocie zbiorniczek, którego górna ściana jest przekłuwalną membraną wielokrotnego użycia. Przez tą membranę skierowaną do góry wkłuwa się w razie potrzeby igłę. Dzięki bezbolesnemu przekłuciu skóry uzyskuje się dostęp do podawania dożylnego leków. Zabieg zwykle trwa 15 do 45 minut. W trudnych warunkach anatomicznych może trwać dłużej. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym i jest praktycznie bezbolesny.
Porty do chemioterapii – możliwe powikłania
Powikłania, które mogą wystąpić zależą najczęściej od warunków anatomicznych.
W następstwie zabiegu może dojść do odmy opłucnowej, krwawienia z żyły lub tętnicy. Mogą wystąpić powikłania związane z gojeniem rany lub zakażenie. Dlatego przed zabiegiem należy sprawdzić parametry krzepnięcia krwi, odstawić leki obniżające krzepnięcie, wyeliminować procesy o charakterze zakażenia toczące się w okolicy planowanego zabiegu.
Zalecenia
Po wygojeniu rany nie ma żadnych ograniczeń. Można aktywnie spędzać czas, kąpać się. Należy unikać urazów w okolicy wszczepionego portu.
Port, który jest nieużywany należy przepłukiwać solą z roztworem heparyny co 4-6 tygodni. Po zakończeniu terapii niepotrzebny port należy usunąć w ciągu kilku miesięcy.
Przeciwwskazania do implantacji portu:
- Obecność bakterii we krwi
- Liczba płytek krwi poniżej 60000/mm3
- Liczba leukocytów poniżej 2000/mm3
- Liczba granulocytów obojętnochłonnych poniżej 1000/mm3
- INR powyżej 1,3
- APTT – poza zakresem referencyjnym
- Uczulenie na biomateriały
- Ciężka przewlekła obturacyjna choroba płuc
- Radioterapia w okolicy miejsca implantacji
- Zakrzepica dużych żył klatki piersiowej po stronie planowanej implantacji
- Zmiany zapalne i infekcje tkanek w miejscu implantacji
- Niewystarczająca wielkość ciała pacjenta do umieszczenia implantowanego urządzenia